[Review] Những ngã tư và những cột đèn – Trần Dần

Những ngã tư và những cột đèn là cuốn sách tôi mua vì thấy tên tác giả. Tác giả Trần Dần là một nhà thơ ở trong nhóm khởi xướng phong trào nhân văn giai phẩm, các văn nghệ sĩ trong phòng trào này được biết đến là những người rất tài năng.

Thông tin sách Những ngã tư và những cột đèn

• Tác giả: Trần Dần
• Nhà xuất bản: NXB Hội nhà văn
• Phát hành: Công ty Văn hóa và Truyền thông Nhã Nam 
• Bản quyền ©: Gia đình nhà thơ Trần Dần

(Thông tin được lấy từ cuốn sách mà tôi có)

(click/vuốt sang 2 bên để xem ảnh)

Nội dung sách Những ngã tư và những cột đèn

“Những ngã tư và những cột đèn” là ghi chép của một nhà văn về câu chuyện của một anh lính ngụy tên là Dưỡng. Ghi chép được thể hiện dưới nhiều hình thức, lúc thì nhật ký, lúc thì là đoạn phỏng vấn và có cả chính câu chuyện và cảm nghĩ của nhà văn.

Dưỡng là một anh lính ngụy may mắn không bị tù nhờ trốn dưới hầm. Sau ngày tiếp quản thủ đô 10/10/1954, tưởng rằng Dưỡng sẽ có cuộc sống bình thường nhưng anh lại bị cuốn vào một vụ án rất ly kỳ và khó hiểu. Bắt đầu từ việc một anh lính bị bắn trong vườn Dưỡng khi đang làm nhiệm vụ theo dõi ngụy binh, cùng với phong cách điều tra và những mối liên hệ vô cùng phức tạp làm rối tung và che đậy cả sự thật, khiến cho anh Dưỡng đã lâm vào tình cảnh vừa là nghi phạm, vừa là nạn nhân lại vừa là thám tử đi điều tra để tìm câu trả lời cho những chuyện hết sức kỳ lạ mà anh mắc phải.

Trong công cuộc tìm ra sự thật, có những người rất tốt đã giúp đỡ anh, nhưng cũng có những người không biết vì vô tình hay cố ý mà đã làm cho câu chuyện trở nên nghiêm trọng và ngày càng phức tạp một cách hài hước đối với anh Dưỡng.

“Những ngã tư và những cột đèn” là cuốn sách rất là khó tóm tắt nội dung một cách chính xác, bởi lẽ nếu làm như vậy có thể làm lộ những tình tiết hay nhất của cuốn sách làm giảm đi sự hấp dẫn đối với người đọc

Bình luận & Chấm điểm

Cuốn sách gây chú ý với tôi ngay từ những dòng đầu tiên bởi lời “nhắn nhủ” của tác giả:

Kính gửi đồng chí đánh máy. Đề nghị đồng chí, nếu có thể, chú í cho mấy điểm:

1. Về trình bày, cứ đánh liền không xuống dòng, Chữ đầu đánh luôn từ đầu dòng, không thụt vào. Coi như cuốn sách gồm từng ô, như ô ruộng đầy chữ. Giữa các ô có những vệt trắng, 1 dòng, 3 dòng, 5 dòng, tùy theo, như những bờ vùng, bờ thửa. Những vệt trắng này, xin để trắng, đừng đánh sao.

2. Chỗ nào đề bằng con số, xin cứ đánh con số. Ví dụ: 8 giờ 30, mùa đông 1959, v.v…

3. Chữ y, trong cuốn sách này, đa trường hợp viết lại là i, xin cứ đánh i.

4. Có những chứ dính liền, ví dụ Cônhăc, Cootab, Lily, xin cứ để dính liền.

5. Những chứ điệp nhiều nguyên âm, ví dụ xìì, khèè, v.v…, xin cứ để như thế.

Tôi đề nghị như vậy, không phải vì tôi muốn lập dị. Tôi rất cám ơn.

Hà Nội 1965, TRẦN DẦN

Đọc xong tôi cảm thấy rất buồn cười, nghĩ là bác viết thế mà bảo không lập dị thì là gì nữa.

Nhưng đến khi đọc vào nội dung chính của Những ngã tư và những cột đèn, ngay từ những trang đầu tiên tôi cảm thấy đúng là “khó nhằn” thật, đặc biệt là về ngữ pháp và cách hành văn, những câu văn mà đánh liền không xuống dòng, y dài thành i ngắn thì ban đầu đúng là không quen thật, nhưng nhìn mãi cũng quen, còn thấy vui nữa.

Nhưng cách bỏ dấu chấm dấu phẩy, cách hành văn và nội dung, nhất là những đoạn về thời gian thì mới đầu tôi không thể hiểu và tiếp thu ngay được. Tác giả viết mạch truyện theo ý tưởng “thời gian tuyến tính” (là tác giả có nhắc đến trong truyện nên tôi mới biết) dưới dạng một cuốn nhật ký, vì thời gian là tuyến tính, như một dòng chảy như vậy cho nên ngoài nội dung thì cả hình thức truyện cũng thể hiện như một dòng chảy luôn.

Không biết, tôi đã đọc ở đâu, một í kiến về thời gian, như thế này: hiện tại được coi, như biên giới của hai KHÔNG. Cái KHÔNG thứ nhất là dĩ vãng, vốn đã có, bây giờ không có nữa. Cái KHÔNG thứ hai là tương lai, bây giờ chưa có, vì vậy bây giờ cũng không. Hiện tại chính là khoảng sột soạt giữa hai bờ vực ấy, giữa hai cái KHÔNG ấy. Cho nên hiện tại cũng không là gì cả. Í kiến này giúp đỡ tôi, trong nhiều năm dài, và giải thích vì sao, có động từ hi vọng, vì sao, có động tác ghi nhật kí. Cả hai đều xảy ra, vào một thời điểm, mang tên hiện tại, nhưng trong một khoảnh khắc nhất định. Khoảng khắc này có thể đo được, bằng những giọt đồng hồ, bằng những quyển lịch, tức là bằng những đồ vật hiện hữu. Những đồ vật hiện hữu, do đó, đã giúp cho hiện tại, từ KHÔNG trở thành CÓ. Chính vì vậy mà người đời ghi nhật kí, và cũng chính vì vậy, nhật ký bắt buộc phải bắt đầu, bằng những con số hiện hữu, là ngày, là giờ, là thứ tự của tuần, của tháng, của năm, của mùa. Dường như làm vậy, hiện tại sẽ được khẳng định rõ ràng, vào một chỗ í nghĩa, trên đường tuyến tính của thời gian từ trái sang phải theo chiều mũi tên bay.

– Trích đoạn: “Những ngã tư và những cột đèn” –

Đọc đoạn đầu thấy nản, nhưng cứ định bỏ thôi không đọc nữa mà không bỏ được, vẫn muốn cầm cuốn sách lên đọc tiếp xem nó như thế nào. Đọc một hồi rồi thì cũng quen với phong cách của bác Trần Dần, quen rồi thì cũng dễ hiểu dễ tiếp thu hơn. Ban đầu tôi tưởng câu chuyện mang nặng nội dung “chính trị”, nhưng hóa ra đó lại nghiêng về thể loại “trinh thám”, nói về một vụ án gián điệp xảy ra vào giai đoạn chuyển đổi chế độ.

Phần trinh thám trong truyện rất xuất sắc và hấp dẫn (tôi hơi ngạc nhiên về điều này), nhưng xuất sắc hơn cả là phần mô tả nội tâm nhân vật Dưỡng, nhân vật chính trong truyện và là tác giả cuốn nhật ký. Tất cả kết hợp lại làm cho độc giả nhìn thấy toàn cảnh xã hội và con người miền Bắc Việt Nam giai đoạn 1954-1956.

Anh có biết giặc Phạm Nhan không? Tôi nói: “Không”. Ông Trung trố nói: “Im! Không được hỗn. Hay anh muốn hỗn thì bảo tôi. Anh im. Bao giờ tôi cho nói, anh mới được nói. Giặc Phạm Nhan, chặt đầu này, mọc đầu kia. Rốt cuộc nhân dân được hay Phạm Nhan được? Đế quốc Pháp của bọn anh với một bọn tàu bay, tàu bò, hùng hùng, hổ hổ. Rốt cuộc nhân dân được hay đế quốc Pháp được?” Tôi nói: “Nhân dân được”. Ông Trung trố nói: “Ai cho phép anh nói?” Tôi nói: “Tôi tưởng ông hỏi tôi”. Ông Trung trố đập bàn. Ông quát:Imm! Không tưởng gì hết! Không phải vấn đề tưởng! Đây là vấn đề trấn áp! Hiều chưa?”

– Trích đoạn: “Những ngã tư và những cột đèn” –

Càng đọc Những ngã tư và những cột đèn, tôi càng ngạc nhiên về tác giả, ông sống ở thời đó và được biết đến là một nhà thơ, nhưng ông viết văn theo một cách hoàn toàn khác, khác xa với những nhà văn cùng thời mà tôi được học trong sách giáo khoa. Cách viết đó, ngay cả thời bây giờ mà mang đi học có lẽ cũng bị nhà trường “đuổi học” mất rồi. Thế nhưng cũng chính “style” này đã tạo cho cuốn truyện một sự đặc biệt không lẫn vào ai và một sức hấp dẫn và lôi cuốn kỳ lạ. Tôi không giải thích được điều này, chỉ biết đọc từ đầu đến cuối.

Cuốn truyện này ban đầu đọc tôi còn thấy buồn cười, về sau càng đọc càng thấy thương cho nhân vật chính là anh Dưỡng. Và thực sự là khi đọc xong cuốn truyện, bất cứ ai cũng sẽ phải suy nghĩ nhiều điều.

“Tội phạm, và các thứ tội phạm, phải tự gánh lấy tội lỗi của mình”.

Đặt sách giảm giá

(click/vuốt sang 2 bên để xem ảnh)

Giảm đến 25% (Giá bìa ~ 200.000đ)

Giảm giá 1

Giảm giá 2

Giảm giá 3

“Bí kíp” đặt mua sách chính hãng với giá rẻ nhất:

• Link giảm giá trên đã được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên về giá và uy tín;
• Nếu hết hàng bạn vui lòng chọn link kế tiếp;
• Chọn địa điểm gần nơi nhận hàng để tiết kiệm phí vận chuyển;
• Xem số lượng bán và nội dung bình luận ở dưới mỗi link để đánh giá chất lượng;
• Chọn mã miễn phí vận chuyển và nhập code khuyến mại;
• Đặt nhiều sách cùng một đơn sẽ tiết kiệm được phí vận chuyển;

Bạn có thích cuốn sách này không? Hãy để lại những chia sẻ và bình luận dưới đây nhé.

Bạn có thể ấn theo dõi để nhận những bài Review mới của chúng tôi qua email.

Mời bạn cùng Bình luận các cuốn sách hay khác cùng chúng tôi tại ĐÂY